Cuối tháng 12, đây thời điểm của những bữa tiệc tất niên – year end party. Thời điểm huy hoàng của những nhà hàng, quán nhậu khi mà nhà nhà, người người, công ty nào cũng tổ chức ít nhất 1 buổi tiệc. Thế nhưng nó lại là nỗi sợ, ám ảnh của nhiều người.
Tôi có 1 anh bạn, đang là chủ 1 công ty cung cấp gạch men. Ảnh than với tôi rằng cuối năm là khoảng thời gian ảnh sợ nhất. Sợ vì phải nhậu quá nhiều. Có tuần ngày nào cũng phải đi tiệc tất niên, bữa nào cũng bị ép uống tới vật vã.
Thời gian này tôi cũng tham gia nhiều bữa tiệc. Tính đến hiện tại thì tôi đã có 12 cái thiệp mời tất niên rồi. Chưa kể mấy cái đám cưới nữa. Thế nhưng tôi cũng không sợ nhiều cho lắm. Tôi cũng ngại vì không có đủ thời gian để đi hết. Nhưng tôi không sợ nhậu.
Tôi không sợ nhậu không phải vì tôi nhậu giỏi, mà bởi vì tôi biết những bữa tiệc tôi đến tôi sẽ không bị ép uống.
Tôi uống cũng khá tốt, nhưng không thích uống nhiều. Tôi thích uống để nhâm nhi chứ không phải uống để thi thố hay chứng tỏ bản lĩnh này nọ. Vài năm gần đây, tôi không còn coi rượu bia là thứ để chứng minh bản lĩnh đàn ông nữa, mấy năm trước thì đôi khi cũng hăng máu, uống dữ lắm.
Và tôi cũng chọn bạn bè như vậy. Bạn bè, đối tác, khách hàng của tôi đều là những người nói không với việc nhậu nhẹt bê tha. Chúng tôi có thể uống rất lâu, uống với nhau cả ngày để tâm sự việc làm ăn kinh doanh, nhưng không bao giờ ép nhau uống. Ai uống được nhiêu thì uống. Không uống cũng không sao.
Với những người mà hay thích ép người khác uống. Tôi sẽ hạn chế gặp gỡ trong các buổi nhậu. Với ai nhây quá thì tôi nghỉ chơi luôn. Tôi không cần những người như vậy trong cuộc đời tôi. Tôi luôn nói rõ quan điểm của mình. Ngay cả với người thân cũng vậy. Vì vậy ai qua nhà tôi ăn nhậu cũng rất điềm đạm có chừng mực.
Sẽ đến lúc chúng ta thấy rằng không có gì quý trọng bằng sức khỏe. Tôi thấy rất nhiều người hy sinh sức khỏe để kiếm tiền. Trong đó nhậu là một nguyên nhân tàn phá sức khỏe kinh khủng nhất.
Không phải làm việc quá sức mà là nhậu mới là thứ giết chết rất nhiều doanh nhân tài giỏi ở VN. Năm nay tôi nhận được tin 3 doanh chủ tôi quen bị ung thư gan giai đoạn cuối. Trong đó có người mới 38 tuổi. Tất cả đều đang trên đỉnh cao của sự nghiệp, với doanh thu hơn vài tỷ mỗi tháng. Và lý do chính là nhậu. Nhậu với khách hàng, với chính quyền, với đối tác, đủ thứ lý do để nhậu.
Có thể nhậu sẽ giúp tôi có hợp đồng dễ hơn, kiếm được nhiều tiền hơn. Nhưng tôi không bao giờ xây doanh nghiệp của tôi bằng văn hóa “nhậu để kiếm tiền”. Đó là điều tội lỗi. Nếu tôi như vậy, nhân viên tôi cũng sẽ như vậy. Và tôi không bao giờ làm điều đó.
Ở các công ty của tôi, chúng tôi vẫn nhậu đều đều. Nhưng là nhậu vui, mỗi bữa mỗi người chỉ uống 2-5 chai. Chúng tôi không bao giờ ép nhau uống. Đứa nào mà ép hay khích nhau uống là tôi dằn mặt liền. Đứa nào mà xỉn xỉn là tôi bắt phải đi Grab về. Tôi đặt Grab và trả tiền luôn.
Có bạn nhân viên bảo với tôi là bạn ấy ở lại công ty mà không qua công ty khác lương cao hơn vì ở đây không bị bắt nhậu. Bạn ấy từng làm vài công ty, ở đâu cũng bắt nhậu nên sợ. Ở lại với tôi tuy lương hơi thấp, nhưng không phải nhậu. Tôi nghe vừa vui, vừa buồn. Vui vì tôi biết triết lý của tôi được các bạn ủng hộ. Buồn vì tôi chưa lo được đời sống đầy đủ hơn cho anh em.
Những nhà quản lý, những doanh chủ mà tôi ngưỡng mộ, là thầy là bạn của tôi, đều là những người ít nhậu hoặc không nhậu. Vì thế tôi cam đoan là nhậu chả liên quan gì tới việc thành công trong kinh doanh, cũng như trong bất kỳ công việc nào. Đừng lấy lý do vì công việc mà phải nhậu.
Nhậu không sai cũng không xấu, nhưng phải biết chừng mực, nhậu phải văn minh. Nhậu để vui, để có hứng thú làm việc, để giải tỏa căng thẳng chứ không phải nhậu để rước bệnh vào người, để mất kiểm soát mà gây ra những chuyện không thể khắc phục.
Nhậu văn minh hay không văn minh luôn nằm trong tầm tay chúng ta. Chúng ta có quyền lựa chọn. Không ai ép được. Vì thế đừng đổ lỗi cho người khác hay đổ lỗi cho hoàn cảnh.
Khởi nghiệp thì có cần phải biết nhậu hay không? Tất nhiên là không cần rồi.